लैंङ्गिकतामा आधारित हिंसा न्यूनीकरएणको लागि स्थानीय सरकारको भूमिका {Role of Local Governments in Reducing Gender-Based Violence}

Abstract

प्रस्तुत लेखले लैंङ्गिकतामा आधारित हिंसा न्यूनीकरणको लागि स्थानीय सरकारको भूमिका अन्तर्गत गोरखा नगरपालिकाले खेलेको भूमिकाको लेखाजोखा गरेको छ । यस अध्ययनका लागि प्राथमिक र द्धितीय स्रोतवाट तथ्यांक संकलन गरिएको छ । अन्तर्वाता विधिमार्फत प्राप्त तथ्यांकहरुलाई व्याख्या विश्लेषण गर्न गुणात्मक अनुसन्धान विधि अपनाईएको छ । अध्ययनवाट प्राप्त जानकारी, तथ्यांक तथा कार्यसम्पन्न प्रतिवेदनको विश्लेषण गर्दा गोरखा नगरपालिकामा शारीरिक तथा मानसिक हिंसा, सामाजिक तथा साँस्कृतिक हिंसा, यौनिक तथा यौन हिंसा तथा आर्थिक हिंसा रहेको देखिन्छ । यस्ता हिंसा न्यूनीकरणको लागि यस पालिकाले कानुन निर्माण गरी कार्यान्वयनमा ल्याएको, विभिन्न कार्यक्रम र अभियायहरु संचालन गरेको, हिंसा न्यूनीकरणको लागि मेलमिलापको माध्यमलाई अधिक उपयोगमा ल्याएको पाइयो । यस पालिकामा विद्यमान गरीवी, पारिवारिक वेमेले, सामाजिक कुरिती र अन्धविश्वासका कारण लैंङ्गिकतामा आधारित हिंसा न्यूनीकरण चुनौतिरहित हुन सकेको छैन । सीमित स्रोत साधन, भौगोलिक विकटता, सामाजिक विखण्डन, राजनीतिक अस्थिरता, दलीय राजनीतिको प्रभावका वावजुद पनि पालिकाले यस क्षेत्रमा विद्यमान हिंसाको पहिचान गरी त्यसको न्यूनीकरणको लागि प्रत्यक्ष देखिने गरी परिवर्तनहरु ल्याएको पाइयो । यस अर्थमा स्थानीय निकायको तदारुकता र सुझवुझपूर्ण योजना एवं निर्णय, सामथ्र्यले लैंङ्गिकतामा आधारित हिंसा न्यूनीकरण गरी सामाजिक न्यायलाई वलियो वनाउँदै यस पालिकालाई सभ्य र सुसँस्कृत वनाउन सक्ने अपेक्षा गर्न सकिन्छ ।