‘खीर’ कथामा आयामिक लेखन {‘Kheer’ Dimensional Writing}

Abstract

प्रस्तुत आुसन्धानमूलक लेख इन्द्रबहादुर राईको खीर कथाको विश्लेषणमा केन्द्रित छ । प्रस्तुत कथा राईको कथास्था कथा सब्ग्रहमा संकलित रहेको छ । खासगरी दार्जीलिब सेरोफेरोको निम्नवर्गीय नेपाली जीवनका संघर्ष र यथार्थलाई कथामा देखाउने आयामेली कथाकार राईको खीर कथालाई आयामेली साहित्यिक आन्दोलनका चिन्तन र मान्यताबाट यहाँ विश्लेषण गरिएको छ । नेपाली साहित्यमा देखिएका विभिन्न आन्दोलनमध्ये आयामेली आन्दोलन एक चर्चित र महत्वपूर्ण साहित्यिक आन्दोन हो । यही आयामेली आन्दोलनले स्थापित गरेको साहित्यिक मान्यता वा लेखनलाई आयामेली साहित्य वा लेखन भनिन्छ । आयामेली स्रष्टा राईको खीर कथामा आयामेली चिन्तन र लेखनको कसरी प्रयोग गरिएको छ ? भन्ने मूल प्रश्न वा समस्यामा केन्द्रित भई आयामेली साहित्यिक मान्यताका सापेक्षतामा खीर कथाको अध्ययन विश्लेषण यस लेखमा गरिएको छ । जीवनलाई सम्पूर्णतामा हेर्ने नवीन दृष्टिकोण आयामेली दृष्टिकोण हो । यसले जीवनको गहिराइ अर्थात् तेस्रो आयामलाई चिनाउने काम गरेको हुन्छ । खीर कथामा खीर प्रसङ्गबाट जीवन ज्यामीले पकाएको खीरजस्तै छ भन्ने निष्कर्ष आयामिक मान्यताका आधारमा निकालिएको छ ।

{The present research article focuses on the analysis of Indra Bahadur Rai's Kheer story. The present story is collected in Rai's Kathastha story collection. The author of the story, which shows the struggle and reality of the lower-class Nepali life of Darjeeling Serofero and it has been analyzed from the thinking and recognition of the literary movement here. Among the various movements seen in Nepali literature, Dimeneli movement is a well-known and important literary movement. The literary belief or writing established by this dimensional movement is called dimensional literature or writing. How dimensional thinking and writing used in the kheer story of the dimensional creator Rai was focused on the original question or problem, the study and analysis of Kheer Katha has been done in this article in relation to dimensional literary standards. A new approach to looking at life as a whole is a dimensional approach. It has worked to identify the depth of life, i.e. the third dimension. In Kheer Katha, from the context of kheer, the conclusion that life is like kheer cooked by Jamie has been drawn based on dimensional assumptions.}