नेपालको उच्च शिक्षामा प्रमुख राजनीतिक दलहरूको दृष्टिकोण {Perspectives of the Major Political Parties on Higher Education of Nepal}

Abstract

नेपालको राजनीतिक परिवर्तन र नीतिनिर्माणका तहमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्ने प्रमुख तीन राजनीतिक दलहरू नेपाली काङ्ग्रेस, नेकपा (एमाले), नेकपा (माओवादी केन्द्र) ले वि.सं. २०७९ साल मङ्सिर ४ गते सम्पन्न भएको प्रतिनिधि सभा तथा प्रदेश सभा निर्वाचन प्रयोजनका लगि जारी गरेको घोषणा पत्रमा केन्द्रित रही नेपालको उच्च शिक्षासम्बन्धी उनीहरूको दृष्टिकोणको अध्ययन विश्लेषण गर्नु यो लेखको उद्देश्य रहेको छ । प्रस्तुत अध्ययनले प्रमुख तीन दलहरूको धारणा र त्यसको कार्यान्वयनको अवस्थालाई उजागर गर्ने प्रयत्न गरेको छ । प्रमुख तीन राजनीतिक दलको पृष्ठभूमि र उनीहरूले २०७९ सालको संसदीय निर्वाचनपूर्व जारी गरेको घोषणापत्रलाई द्वितीयक स्रोतसामग्रीको रूपमा मूल आधार मानेर अध्ययन विश्लेषण गरिएको हुनाले यो लेख तथ्याङ्क सङ्कलनका हिसाबले पुस्तकालयीय, गुणात्मक र तथ्याङ्क विश्लेषणका हिसाबले विश्लेषणात्मक अध्ययन विधिमा आधारित छ । यस लेखले तिनको तुलनात्मक विश्लेषणसमेत गरेको छ । अध्ययनको नतिजास्वरूप उल्लिखित  दलहरूको उच्च शिक्षासम्बन्धी दृष्टिकोणमा केही समानता र केही भिन्नता पाइयो । यस अध्ययनबाट उच्च शिक्षाका समस्या र तिनको समाधानका लागि दलहरूले व्यक्त गरेका विचारको आधारमा भावी नीति तय गर्न नीतिगत तहमा समेत मद्दत पुग्ने अपेक्षा गर्न सकिन्छ ।

{The objective of this article is to carry out a study and analyze the perspectives of the major three political parties on the higher education of Nepal  political transformation and policy development in Nepal. This analysis is centered around the declaration of the elections of the House of Representatives and the Provincial Parliaments held on Mangsir 4, 2079 B.S. This article attempts to explore the three major political parties’ perspectives and the state of the implementation of the perspectives. The study has made an effort to illuminate the perspectives of the three major political parties and the state of their implementation. Analyzing the background of the three major political parties and their manifestos publicized before the parliamentary elections of 2079 B.S., this article mainly builds on the secondary source as the principal basis of the study. Because this study utilizes library resources, qualitative and statistical analysis, it is based on the analytical study method. As a result of the study, some similarities and differences regarding higher education were found in the perspectives of the above-stated political parties. This article also carries out a comparative analysis of those perspectives. As the study reveals, it can be expected that, on the basis of the thoughts articulated by the parties concerning the problems in higher education and their solutions, support might be obtained at the policy level to formulate future policies addressing the problems related to higher education and their solutions.}