‘ओथेलो’ नाटकमा जातीय द्वन्द्व

Abstract

विलियम शेक्सपियरले सत्रौँ शताब्दीका विषयलाई आफ्ना नाटकमा समेटेका छन् । जातीय द्वन्द्वको विषय त्यस समयको निकै महत्वपूर्ण विषय थियो । यस समयमा काला र सेता जातिका सम्बन्धमा निकै विषयमा मतभेद थिए । शेक्सपियरले उपनिवेशवादमा जातीय विषय नाटकमा समावेश गर्थे र जातीय विभेदलाई पनि नाटकको केन्द्रमा राख्थे । यसबाहेक शेक्सपियरले एलिजावेथकालीन समयमा देखिने व्यक्तिका मानसिक प्रभावहरूलाई पनि प्रभावकारी रूपमा प्रस्तुत गर्थे । तसर्थ उनको ओथलो नाटकमा पनि जातीय विषयले महत्व पाएको छ । उनले ओथलो नाटकमा जातीय विषयलाई नाटकीकृत गरी जातीय द्वन्द्व प्रस्तुत गरेका छन् । जातीय विषय वर्तमानमा सांस्कृतिक अध्ययनको विषय पनि हो र त्यसमा द्वन्द्वको विषय माक्र्सवादबाट प्रेरित सिद्धान्त हो । त्यसैले यसमा जातीय द्वन्द्वको सैद्धान्तिक आधारमा नाटकको विश्लेषण गरिएको छ । सामग्री सङ्कलनका लागि पुस्तकालयको प्रयोग गरिएको छ र छनौट गरिएको सामग्रीको अध्ययनबाट नाटकको विश्लेषण गरिएको छ । यसमा व्याख्या र विश्लेषणका आधारमा निष्कर्षमा पुगिने भएकाले लेख गुणात्मक प्रकृतिको रहेको छ । शेक्सपियरको ‘ओथेलो’ नाटकमा वर्तमानको जातीय द्वन्द्वको मुद्दासँग पनि सम्बन्धित बनाएर मूल्याङ्कन गर्न सकिने देखिन्छ । त्यसैले यो लेखले ‘ओथेलो’ नाटकमा प्रयुक्त जातीय द्वन्द्वको विषयको आधारभूत विचारको समस्यालाई विश्लेषण गरी उक्त नाटकमा जातीय द्वन्द्व रहेको नष्कर्ष प्रस्तुत गर्दछ ।