नेपाली भाषा शिक्षकको पेशागत बिकासमा विश्वब्यापीकरण

Abstract

प्रस्तुत अनुसन्धान नेपाली भाषा शिक्षकको पेसागत विकासमा विश्वव्यापीकरण शीर्षकमा केन्द्रित रहेको छ । यो लेख गुणात्मक ढाँचामा आधारित छ । यसमा नेपालको ग्रामीण क्षेत्र कालिकोटदेखि सहरी क्षेत्र हुँदै राजधानीलाई लिएर तराईलाई समेत समेटेर अध्ययन गरिएको छ । कालिकोटदेखि तराईसम्मका प्रतिनिधिमूलक चार विद्यालयका चार जना नेपाली भाषा शिक्षकहरूलाई सोद्देश्यमूलक सहभागी छनोट विधिबाट अन्तर्वार्ता लिएको छ । चार जना शिक्षकको अन्तर्वाताबाट नेपाली भाषा शिक्षकको पेसागत विकासलाई विश्वव्यापीकरणसँग जोडेर यो अध्ययनलाई अगाडि बढाइएको छ । मानिस, वस्तु, पुँजी, विचार, संस्कृति, श्रम, सिप, सिर्जना, प्रविधि आदि कुनै निश्चित ठाउँ वा क्षेत्रबाट एक अर्को ठाउँसम्म वा विश्वभर नै प्रयोगगत हिसाबले परिचालित हुने प्रक्रिया नै विश्वव्यापीकरण हो । यस अध्ययनलाई दुई साझा थिममा अन्तर्वार्तालाई आगमन पद्धतिसँग जोडेर व्याख्या र विश्लेषण गरिएको छ । नेपाली भाषा शिक्षकको पेसागत विकासमा विश्वव्यापीकरणको प्रयोगलाई विषयवस्तुका आधारमा र शैक्षिक सामग्रीको आधारमा यसको प्रयोगलाई निरूपण गर्नु प्रस्तुत अनुसन्धानात्मक लेखको उद्देश्य रहेको छ । जहाँ जहाँ प्रविधि पुगेको छ त्यहाँ त्यहाँ विद्यार्थीहरूको सक्रियता बढ्नुका साथै नेपाली भाषा शिक्षकले पेसागत विकासमा आफूलाई विश्वव्यापीकरणसँग जोडिएर भाषिक सिपको विकास गरेको निष्कर्ष निकालिएको छ ।