नेपालको इतिहासका स्रोतव्यक्ति युरोपेली पादरीहरुको प्रारम्भिक नेपाल प्रवेश : सामाजिक प्रभाव Nepalko Itihaska Srotbyakti Europeli Padariharuko Prarambhik Nepal Pravesh : Samajik Prabhav

Abstract

नेपालको संरचनादेखि अनवरतरुपमा आजसम्म नै यो भूभाग एक अद्भुतस्थल रहिआएको छ । यस क्षेत्रको समय–समयको सामाजिक–सांस्कृतिकलगायत पक्षमा प्रकाश पार्ने अनेक साधनमध्ये यहाँ आएका यात्रीहरुको यात्रा वृत्तान्त (टिपोट) पनि एक सहायक सामग्रीको रुपमा रहेको छ र त्यो वृत्तान्त (वयान) प्रस्तुत गर्ने यात्रीहरु स्रोतव्यक्तिको रुपमा स्थापित देखिन्छन् । यहाँ इ. सम्वत् प्रारम्भ हुनुभन्दा धेरै अगाडिदेखि नै उच्च प्रतिष्ठित व्यक्तिहरुको आगमन भइसकेकोमा दुई मत देखिदैन । विशेष गरी नेपालसंगसंगै रहेका उत्तर तथा दखिक्षणी राज्यबाट नेपालप्रवेश गर्ने क्रम इस्वी सम्वत् प्रारम्भपछि झन बढेर गयो । मध्यकाल अर्थात् इ. सोह्रौं शताब्दीको उत्तरार्धबाट भने युरोपेली इसाई धर्मालम्बी पादरीहरुको पनि नेपाल प्रवेश प्रारम्भ भयो । उनीहरुको विशेष काठमाडौं उपत्यका बसाइँले यहाँको परम्परागत सामाजिक–धार्मिक जीवनमा केही न केही प्रभाव पा¥यो । यहाँ आएका कतिपय इसाई पादरीको यात्रा वृत्तान्त तात्कालिक इतिहास–संस्कृति जानकारीको सहायक सामग्री हुनपुग्यो । यस लेखमा स्रोतव्यक्ति, उनीहरुको टिपोट तथा तात्कालिक समाजमा पु¥याएको प्रभाव आदिबारे केही न केही प्रकाश पार्ने कोशिस गरिएको छ ।