संसक्ति व्यवस्थाका दृष्टिले 'हामी सहँदै जाउँला' कविताको विश्लेषण

Abstract

प्रस्तुत लेख 'हामी सहँदै जाउँला' कविताको संसक्तिपरक विश्लेषण मूल समस्यामा अधारित छ । यस लेखमा गुणात्मक अनुसन्धान विधि र पाठविश्लेषणमा अधिरत विषयगत विश्लेषण गरिएको छ । पुस्तकालयबाट सङ्कलित सामग्रीको विश्लेषणमा अधारित प्रस्तुत लेखमा कवि कुन्ता शर्माद्वारा रचित 'हामी सहँदै जाउँला' कवितामा  संसक्ति व्यवस्थाको अध्ययन गरिएको छ ।  नेपाली साहित्यकामा प्रगतिवादी चिन्तनलाई आत्मसात गर्दै साहित्य सिर्जन कार्यमा सक्रिय शर्माका साहित्यिक सिर्जनाहरू संसक्तिका दृष्टिले केकति सबल छन् भन्ने कुराको अध्ययन यसमा गरिएको छ । कुनै पनि सहित्यक रचनामा सशक्त भाव सम्प्रेषणका लागि संसक्तिको विशेष महत्त्व रहेको हुन्छ ।  भाषिक तत्त्वका रूपमा प्रयुक्त व्याकरणिक तथा कोशीय संसक्तिले नै पाठमा सुसम्बद्धता कायम गरी भावलाई एउटा शृङ्खलामा जोड्ने काम गरेको हुन्छ । नेपाली व्याकरणसापेक्ष प्रयोगमा रहेका निदर्शन कोटिको सार्थक र सम्यक प्रयोग गरिएको यस कवितामा सार्वनामीकरणको उचित प्रयोगका कारण प्रस्तुतिगत चुस्तता तथा कथ्यगत संसक्तिको सिर्जना भएको छ । काव्यिक अभिव्यक्तिका लागि आलङ्कारिकता सिर्जना गर्नका लागि यथोचित् मानकीकृत भाषाको विचलन गरिएको यस कवितामा अध्याहारबाट अर्थबोध सहजतापूर्वक गर्नसकिने विलोपनको समेत प्रयाग भई प्रस्तुतिगत संसक्ति सिर्जना भएको छ । यस लेखमा सीमित तर सटीक संयोजन व्यवस्थापन गरिएको यस कवितामा पुनरनवृत्ति र विपरीतार्थक अभिलक्षण भएका कोशीय अनुबन्धनका कारण पाठगत संसक्ति निर्मितिका लागि उपयुक्त माध्यम बनेको विषयमा विमर्श भएको छ ।