सीमान्तकृत जाति: घर्ती/भुजेल

Abstract

गतिशील समाजमा भएको परिवर्तनले त्यो बेलाको स्थितिका बारेमा बोलेको हुन्छ । समाज चिनाउने सवालमा मानव समूह एक प्रमुख तत्त्वका रूपमा रहेको हुन्छ भने सीमान्तकृत समुदायलाई पनि ओझेलमा पार्न मिल्दैन । परिवर्तनका पारिला पाखाहरूमा आदिवासी जनजाति समूहअन्तर्गत घर्ती /भुजेल पनि एक सीमान्तकृत समुदायका रूपमा रहेको छ । यो जाति हुनु र रहनुमा यसै समाजका अब्बल ऐतिहासिक तथ्य प्रमाणहरू हाम्रा सामु सजिएका छन् । यस्ता सामाजिक सवालहरूमा उसको विगतको अवस्था, जनसंख्या, धर्म, भाषा, भेषभूषा, संस्कार/ संस्कृति, बसोबासको स्थान, राज्यसत्तामा सहभागिता, सामाजिक मूल्य मान्यता आदि पर्छन् । परिवर्तित सामाजिक जीवनका विभि; क्षेत्रमा घर्ती/भुजेलहरूको ऐतिहासिक विरासत र वर्तमान अवस्थालाई थप प्रष्ट पार्ने प्रयोजनार्थ प्रस्तुत आलेख केन्द्रित रहेको छ ।